To już osiemnasty raz, kiedy foki urodzone w fokarium Stacji Morskiej im. Prof. Krzysztofa Skóry Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego trafiły do Bałtyku. We wtorek, 7 maja 2019 roku, trzy foki szare, zostały wypuszczone do morza w rejonie Czołpina w Słowińskim Parku Narodowym.

Trzy młode foki szare urodzone w bieżącym roku w fokarium Stacji Morskiej UG zostały wprowadzone do Bałtyku na terenie Słowińskiego Parku Narodowego w rejonie miejscowości Czołpino. W tym roku, zgodnie z tradycją, wypuszczone foki otrzymały imiona zaczynające się na kolejną literę alfabetu – “s”. Samodzielne życie w Bałtyku rozpoczęły Skiper, Szekla i Szperk.

Foki szare urodzone w helskim fokarium, mają za zadanie zasilić naturalnie żyjącą w Bałtyku populację tego gatunku, który zniknął z jego południowych wód w latach 40. XX wieku. Osobniki, które mają zamieszkać w naturalnym środowisku, nie są przyzwyczajane do obecności człowieka, a jakakolwiek ingerencja opiekunów  w ich dzieciństwo jest zminimalizowana.  Matczyna opieka, podczas której szczenię zostaje zaopatrzone w bogaty zapas tłuszczu dzięki bardzo tłustemu foczemu mleku, trwa zaledwie około trzech tygodni. Po tym okresie samica opuszcza swoje potomstwo, które dopiero po kolejnych kilku tygodniach, spędzonych w miejscu urodzenia, samodzielnie rusza w morze w celu zdobycia pożywienia i zaspokojenia głodu.

Wprowadzanie fok do środowiska naturalnego odbywa się w ramach projektu restytucji foki szarej w południowym Bałtyku,  prowadzonego od 2001 roku przez Stację Morską UG. Projekt przyczynił się  do realizacji międzynarodowego  zalecenia Komisji Helsińskiej (HELCOM) o ochronie fok w Bałtyku. Dzięki wyposażeniu zwierząt w specjalne nadajniki satelitarne, naukowcy otrzymują dane na temat ich tras wędrówek, preferowanych siedlisk, tempie przemieszczania się, a także głębokości i czasu nurkowania. Wraz ze zmianą sierści podczas corocznego linienia nadajniki odpadają z grzbietów fok, ale nadawanie sygnałów zazwyczaj kończy się wcześniej ze względu na ograniczoną pojemność baterii nadajników. Zebrana wiedza pozwala poznać zarówno strategię życia w początkowej fazie eksploracji siedlisk, jak również stopień zagrożenia dla populacji fok szarych w Bałtyku.

Od początku programu restytucji foki szarej do polskich wód południowego Bałtyku wprowadzono 50 osobników tego gatunku – mówi dr Iwona Pawliczka , kierownik Stacji Morskiej IOUG. – Jedenaście  z nich zginęło w sieciach rybackich, które stanowią śmiertelne pułapki dla morskich ssaków. Szacuje się, że rocznie w Bałtyku ginie z ich z powodu ponad dwa tysiące fok szarych.  

Dzięki nadajnikom wiadomo, że uwalniane do morza małe foki pokonują setki kilometrów, zatrzymując się po drodze w miejscach, gdzie zwykle bytują inne foki. Od kiedy dziko żyjące foki szare zaczęły pojawiać się regularnie  na wysepkach w ujściu Przekopu Wisły, helskie maluchy eksplorują także ten rejon. Od roku 2014 obserwowana jest tam coraz liczniejsza grupa, zasilana dziko żyjącymi zwierzętami, a ich obecność jest tam odnotowywana niemalże przez cały rok.  Jest to jedyne miejsce na polskim wybrzeżu, które zostało zasiedlone przez foki szare. Mimo niestabilności przemieszczających się i zanurzających okresowo wysepek, miejsce to, w przeciwieństwie do całego polskiego wybrzeża, gdzie brak jest miejsc wolnych od obecności człowieka, zapewnia fokom wystarczający do bezpiecznego pobytu spokój.

W związku z powrotem foki szarej na południowy Bałtyk, w tym roku do  morza zostały wprowadzone ostatnie trzy foki z helskiego przychówku – dodaje Pawliczka. – Teraz skupiać będziemy się na ratowaniu dzikich fok, potrzebujących pomocy człowieka, które trafiają do ośrodka rehabilitacji w Stacji Morskiej UG. 

Wraz z helskimi fokami do morza wrócili dwaj pacjenci foczego szpitalika. Obie foki trafiły do szpitalika dzięki interwencji wolontariuszy Błękitnego Patrolu WWF.

Są to najczęściej szczenięta, które zbyt wcześnie straciły kontakt z matkami i nie potrafią samodzielnie polować na ryby.  Są zwykle niedożywione i osłabione, skąd częste są u nich także problemy zdrowotne. Poza odkarmieniem  i nabraniem wprawy w łapaniu ryb, czasem potrzebna jest diagnostyka zdrowotna i wdrożenie odpowiedniej kuracji.

W przypadku spotkania z foką na plaży, szczególnie teraz,  kiedy zwierzęta te przychodzą na świat, prosimy o kontakt ze Stacją Morską UG (601 88 99 40) lub Błękitnym Patrolem WWF (795 536 009).
Wędrówki pięciu wypuszczonych fok można śledzić na stronie http://www.fokarium.pl/mapy/mapa_fok.php

Więcej informacji:
dr Iwona Pawliczka, Kierownik Stacji Morskiej im. Prof. Krzysztofa Skóry Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego w Helu, tel. 601 855 505, email: iwona.pvp@ug.edu.pl

 

Tags: , , ,